Sidebar

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

29
Παρ, Μαρ

ΠΟΕΣ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ : Υγιεινή και Ασφάλεια στην Εργασία

α. Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000/C 364/01)

β. Ν.3850/2010 (ΦΕΚ Α΄ 84, «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» - ΚΝΥΑΕ)

γ. ΠΔ 41/2012 [ΦΕΚ Α΄ 91, Εθνικός κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών, σε συμμόρφωση με τη Σύσταση της Επιτροπής 2003/670/ΕΚ της 19.09.2003, «Σχετικά με τον ευρωπαϊκό κατάλογο των επαγγελματικών ασθενειών» (EE L 238/25.9.2003).]

δ. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. οικ. 20911/26-9-2016/ΣΕΠΕ

ε. Υπ΄ αριθμ. πρωτ. 526/19.11.2019 έγγραφό μας

στ. Σύνταγμα της Ελλάδος (ΦΕΚ Α΄ 187/2019)

1. Με αφορμή την επικείμενη ψήφιση του εργασιακού νομοσχεδίου, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι εμπεριέχει μία ιδιαίτερα σοβαρή καινοτομία, την οποίαν επικροτούμε, καθ’ όσον αποτελεί ικανοποίηση ενός παγίου αιτήματος της Ομοσπονδίας μας [ως σχετικό (ε)], δηλαδή, αφ΄ ενός στη θεσμοθέτηση της καταπολέμησης του εργασιακού εκφοβισμού και αφ΄ ετέρου στη συνεκτίμηση ψυχοκοινωνικών παραγόντων στο θέμα της εργασίας.

2. Ωστόσο, οφείλουμε περαιτέρω να τονίσουμε ότι, η ως άνω πρόβλεψη είναι εκ των πραγμάτων ελλιπής διότι δεν συμπεριλαμβάνει τις επαγγελματικές ασθένειες που σχετίζονται με ψυχοκοινωνικούς παράγοντες, καθώς και τα σύνδρομα, στα οποία συγκαταλέγεται μεταξύ άλλων και ο εργασιακός εκφοβισμός. Πιο συγκεκριμένα:

α. Οι επαγγελματικοί κίνδυνοι που συνδέονται με την εργασία και ως εκ τούτου θεωρούνται επαγγελματικές ασθένειες έχουν προσδιοριστεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (OSHA). (https://osha.europa.eu/el/themes/work-related-diseases).

β.Στις ανωτέρω επαγγελματικές ασθένειες συμπεριλαμβάνονται τόσο το άγχος, όσο και διάφοροι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες / κίνδυνοι (https://osha.europa.eu/el/themes/psychosocial-risks-and-stress). Ωστόσο, ο Εθνικός Κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών [ως (δ) σχετικό] παραμένει εναρμονισμένος μόνο ως προς τις πηγές κινδύνων που προκύπτουν από έτερους παράγοντες πλην των ψυχοκοινωνικών (πχ χημικούς, βιολογικούς κλπ).

γ. Σύμφωνα με τις στατιστικές του ανωτέρω Οργανισμού, πλέον δεν επιδέχεται καμία αμφισβήτηση ο συσχετισμός της πρόκλησης οικονομικής ζημίας από τις επαγγελματικές ασθένειες και τα σύνδρομα, καθώς και από την ανεπαρκή αντιμετώπιση αυτών (https://osha.europa.eu/el/themes/good-osh-is-good-for-business).

δ. Προς επίρρωσιν των ανωτέρω, θα ανακαλέσουμε στη μνήμη μας και θα μνημονεύσουμε για μια ακόμα φορά την ιστορική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (1358/2018), σύμφωνα με την οποίαν ο εργοδότης ευθύνεται για τον τραυματισμό λόγω πρόκλησης εργασιακού άγχους στον εργαζόμενο, η οποία ανοίγει πεδίο σοβαρών διεκδικήσεων από όλους τους εργαζομένους, όχι τόσο σε επίπεδο αποζημιώσεων, το οποίο αν και ουσιώδες θεωρούμε δευτερεύον, αλλά σε επίπεδο βελτίωσης των συνθηκών εργασίας τους.

3. Σύμφωνα, τόσο με το άρθρο 35 του (α) σχετικού, όσο και με το άρθρο 21 παρ. 3 του ισχύοντος Ελληνικού Συντάγματος, η υγεία των πολιτών προστατεύεται από το Κράτος, καθ’ όσον θεωρείται θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και επομένως, υπό αυτή την έννοια, δε νοείται να γίνεται μέχρι και σήμερα λόγος κατά πόσο, αναγνωρισμένες ασθένειες και σύνδρομα που έχουν άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στους εργαζομένους, θα πρέπει ή όχι να αναγνωρίζονται από το επίσημο Ελληνικό Κράτος.

4. Συναφώς τούτου, το άρθρο 31 του ως άνω (α) σχετικού κατοχυρώνει ως ανθρώπινο δικαίωμα και το δικαίωμα των εργαζομένων σε δίκαιες και πρόσφορες συνθήκες εργασίας, οι οποίες πρέπει να σέβονται την υγεία, την ασφάλεια και την αξιοπρέπειά του.

5. Το ζήτημα της εφαρμογής του ΚΝΥΑΕ [ως σχετικό (β)] στις ΕΔ έχει επιλυθεί τόσο με την παρ. 2 του άρθρου 2 του ιδίου, όσο και με το (δ) σχετικό περί το εύρος εφαρμογής του, πλην όμως, το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση έγκειται, αφ΄ ενός στο κατά πόσο εφαρμόζεται στην πράξη επί των Ελλήνων εν ενεργεία στρατιωτικών η ισχύουσα νομοθεσία και αφ΄ ετέρου, εάν αυτή είναι πλήρης ή χρήζει επικαιροποίησης.

6. Πλέον δεν υφίσταται η παραμικρή αμφιβολία ότι, όσο επικίνδυνος είναι ένας χημικός ή ένας βιολογικός παράγοντας, τόσο επικίνδυνος μπορεί να γίνει ο άνθρωπος (ως καθημερινή επαγγελματική συναναστροφή και συμπεριφορά) ή το εργασιακό περιβάλλον. Το πρόβλημα πάντα έγκειται στην πλευρά των επίσημων φορέων, όπως το Κράτος, οι οποίοι με διάφορες νομιμοφανείς αιτιάσεις, τελικώς αποτυγχάνουν να πράξουν το αυτονόητο παρά τις όποιες καλές προθέσεις: να προστατέψουν τον εργαζόμενο έναντι όλων των επαγγελματικών κινδύνων.

7. Εκτιμούμε ότι, στην παρούσα φάση, δεν υπάρχει καν λόγος να επεκταθούμε, είτε στο πλήθος διοικητικών αυθαιρεσιών εις βάρος του προσωπικού (όπως διαγραφές αβάσιμων ποινών), είτε στα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες που απασχολούν το προσωπικό των ΕΔ και που δεν αναγνωρίζονται ελλείψει, νομικού πλαισίου, προκειμένου να φανεί η σπουδαιότητα του εν λόγω θέματος.

8. Από τα όσα αναπτύχθηκαν ανωτέρω, καθίσταται προφανές ότι η υφιστάμενη νομοθεσία δεν έχει ενσωματώσει τα συμπεράσματα των αρμόδιων φορέων. Αυτό που πρέπει να ενδιαφέρει είναι το αποτέλεσμα αυτής της παράλειψης και συγκεκριμένα, η διατήρηση ενός εργασιακού πλαισίου επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας, το οποίο εκ των πραγμάτων διαφαίνεται ελλιπές. Επικουρικά, ληφθεί υπόψη ότι ήδη εδώ και χρόνια σε ολόκληρη την Ευρώπη προάγεται συστηματικά η κουλτούρα της προαγωγής της ψυχικής υγείας.

9. Θεωρούμε προφανές ότι η ανωτέρω ρύθμιση μπορεί να επιτευχθεί δίχως επικαιροποίηση του υφιστάμενου καταλόγου επαγγελματικών ασθενειών με όσες σχετίζονται με ψυχοκοινωνικούς παράγοντες και ιδίως του εργασιακού στρες, ως επίσης και των σχετιζόμενων συνδρόμων (mobbing, bullying, burn-out).

10. Επίσης, θεωρούμε αδιανόητο, προκειμένου να πείσουμε, ότι πρέπει να γίνεται λόγος σε στατιστικές που έχουν να κάνουν με πρόκληση οικονομικής ζημίας καθ’ όσον η ανθρώπινη ζωή πρέπει να έρχεται πάντα σε πρώτο πλάνο.

11. Για το λόγο αυτό εισηγούμαστε την κάτωθι τροποποίηση των άρθρων 7 και 8 του υπό ψήφιση νομοσχεδίου, ως εξής: 

Άρθρο 7

Πρόγραμμα προληπτικής δράσης – Τροποποίηση του άρθρου 42 του ν. 3850/2010 

Στην παρ. 6 του άρθρου 42 του ν. 3850/2010 (Α΄84) τροποποιείται η περ. ε με την προσθήκη ορισμού παραμέτρων που λαμβάνει υπόψη ο εργοδότης για την κατάρτιση προγράμματος προληπτικής δράσης, προστίθεται περ. θ, σχετικά με την αξιολόγηση κινδύνων και τη λήψη μέτρων κατά της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της ηθικής και σεξουαλικής παρενόχλησης και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής: 

«6. Ο εργοδότης υποχρεούται: α) να φροντίζει ώστε να προσαρμόζονται τα μέτρα της προηγούμενης παραγράφου ανάλογα με τις μεταβολές των περιστάσεων και να επιδιώκει τη βελτίωση των υφιστάμενων καταστάσεων, β) να εφαρμόζει τις υποδείξεις των επιθεωρητών υγείας και ασφάλειας και γενικά να διευκολύνει το έργο τους μέσα στην επιχείρηση κατά τους ελέγχους, γ) να επιβλέπει την ορθή εφαρμογή των μέτρων υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, δ) να γνωστοποιεί στους εργαζομένους τον επαγγελματικό κίνδυνο από την εργασία τους, ε) να καταρτίζει πρόγραμμα προληπτικής δράσης και βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στην επιχείρηση, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως την οργάνωση της εργασίας, τις κοινωνικές σχέσεις, περιβαλλοντικούς και τεχνολογικούς παράγοντες, αλλά και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, στ) να εξασφαλίζει τη συντήρηση και την παρακολούθηση της ασφαλούς λειτουργίας μέσων και εγκαταστάσεων, ζ) να ενθαρρύνει και διευκολύνει την επιμόρφωση και εκπαίδευση των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 48, η) να λαμβάνει συλλογικά μέτρα προστασίας των εργαζομένων με προαγωγή ορθών εργασιακών πρακτικών που υποστηρίζουν την ψυχική υγεία και θ) να αξιολογεί ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, μεταξύ άλλων τους κινδύνους της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και να λαμβάνει μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο και περιορισμό αυτών». 

Άρθρο 8

Συμβουλευτικές αρμοδιότητες του ιατρού εργασίας και επίβλεψη της υγείας – Τροποποίηση των άρθρων 17 και 18 του ν. 3850/2010.

1. Στην παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 3850/2010 (Α’ 84), οι περ. γ και ε΄ τροποποιούνται και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Ειδικότερα, ο ιατρός εργασίας συμβουλεύει σε θέματα: α) σχεδιασμού, προγραμματισμού, τροποποίησης της παραγωγικής διαδικασίας, κατασκευής και συντήρησης εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τους κανόνες υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, β) λήψης μέτρων προστασίας κατά την εισαγωγή και χρήση υλών και προμήθειας μέσων εξοπλισμού, γ) φυσιολογίας και ψυχολογίας της εργασίας, μεταξύ άλλων και για την πρόληψη της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης, εργασιακού άγχους και λοιπών επαγγελματικών ασθενειών και συνδρόμων εκφοβισμού (bullying), ηθικής παρενόχλησης (mobbing) και , εργονομίας και υγιεινής της εργασίας, διευθέτησης και διαμόρφωσης των θέσεων και του περιβάλλοντος της εργασίας και της οργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας, δ) οργάνωσης υπηρεσίας παροχής πρώτων βοηθειών, ε) αρχικής τοποθέτησης και αλλαγής θέσης εργασίας για λόγους υγείας, σωματικής ή ψυχικής, προσωρινά ή μόνιμα, καθώς και ένταξης ή επανένταξης μειονεκτούντων ατόμων ή θυμάτων βίας ή παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της ηθικής και σεξουαλικής παρενόχλησης, καθώς και θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας στην παραγωγική διαδικασία, ακόμη και με υπόδειξη αναμόρφωσης ή εύλογων προσαρμογών της θέσης εργασίας.».

2. Στην παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 3850/2010 τροποποιούνται η περ. δ, με την προσθήκη των κινδύνων βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και η περ. ε, με την προσθήκη παροχής θεραπείας σε περίπτωση περιστατικού βίας και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Ο ιατρός εργασίας επιβλέπει την εφαρμογή των μέτρων προστασίας της υγείας των εργαζομένων και πρόληψης των ατυχημάτων. Για το σκοπό αυτό: α) επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας και αναφέρει οποιαδήποτε παράλειψη, προτείνει μέτρα αντιμετώπισης των παραλείψεων και επιβλέπει την εφαρμογή τους, β) επεξηγεί την αναγκαιότητα της σωστής χρήσης των ατομικών μέτρων προστασίας, γ) ερευνά τις αιτίες των ασθενειών που οφείλονται στην εργασία, αναλύει και αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών και προτείνει μέτρα για την πρόληψη των ασθενειών αυτών, δ) επιβλέπει τη συμμόρφωση των εργαζομένων στους κανόνες υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ενημερώνει τους εργαζομένους για τους κινδύνους που προέρχονται από την εργασία τους, καθώς και για τους τρόπους πρόληψής τους, μεταξύ των οποίων τους κινδύνους της βίας και παρενόχλησης, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης, ε) παρέχει επείγουσα θεραπεία, ιδίως σε περίπτωση ατυχήματος, περιστατικού βίας ή αιφνίδιας νόσου και εκτελεί προγράμματα εμβολιασμού των εργαζομένων με εντολή της αρμόδιας υπηρεσίας δημόσιας υγείας της περιφέρειας, όπου εδρεύει η επιχείρηση.»

ΠΟΕΣ 760/2021 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ by ΠΟ ΕΣ on Scribd