ΘΕΜΑ: Εργασιακές Συνθήκες στο ΣΞ
ΣΧΕΤ.: Ν.3883/2010 (ΦΕΚ Α΄ 167, «Υπηρεσιακή εξέλιξη και ιεραρχία των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων Θέματα διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατολογίας και συναφείς διατάξεις.»)
- Σας αναφέρουμε ότι καθημερινά πλέον, μέλη της Ένωσή μας που είναι Αξιωματικοί, απόφοιτοι της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ), εκφράζουν την απογοήτευση και την δυσαρέσκειά τους σχετικά με την εργασιακή τους καθημερινότητα, η οποία επιδεινώνεται διαρκώς.
- Τα κυριότερα θέματα που τους απασχολούν είναι τα κάτωθι:
α. Mετατίθενται αρκετά συχνά τους βαθμούς των κατωτέρων Αξιωματικών, προκειμένου να αποκτήσουν γνώσεις και εμπειρίες σε όλα τα καθήκοντα και στις ιδιαιτερότητες των Μονάδων (Έβρου, Αν. Αιγαίου), με ό,τι αυτό συνεπάγεται (οικονομικό κόστος - οικογενειακή ηρεμία).
β. Έχουν παρατηρηθεί πολλές περιπτώσεις ανατροπής της αρχαιότητας που σχετίζεται με τους χρόνους παραμονής Αξιωματικών ΑΕΙ με τους αντίστοιχους ομοιόβαθμους προελεύσεως ΑΣΣΥ, παρά το γεγονός της διαφοροποίησης των καθηκόντων. Για παράδειγμα Ταγματάρχης με 20 χρόνια υπηρεσίας και υπηρετεί ως Υποδιοικητής είναι νεότερος από Αντισυνταγματάρχη προελεύσεως ΑΣΣΥ που βρίσκεται στο τέλος της σταδιοδρομίας του, αλλά αρχαιότερος λόγω θέσης. Το γεγονός αυτό μπορεί να δημιουργεί δυσμενείς σταδιοδρομικές εξελίξεις για κάποιο από τα ενδιαφερόμενα μέρη (πχ κατ’ εξαίρεση μετάθεση).
γ. Για αυτούς που δεν επιλέξουν τη φοίτηση στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ), όπως επίσης και για αυτούς που θα φοιτήσουν αλλά κατά τις ετήσιες κρίσεις δεν καταφέρουν να προαχθούν στο βαθμό του Ταξιάρχου, ο καταληκτικός εν ενεργεία βαθμός, είναι αυτός του Συνταγματάρχη, στον οποίο θα παραμείνουν τουλάχιστον μέχρι τη συμπλήρωση 35ετούς πραγματικής υπηρεσίας, γεγονός που συνεπάγεται βαθμολογική εξέλιξη ίδια με των αποφοίτων ΑΣΣΥ που κατέχουν πτυχίο ΑΕΙ.
δ. Οι Ανώτεροι Αξιωματικοί του ΣΞ που επιλέγονται για φοίτηση στην ΑΔΙΣΠΟ, δεν θεωρείται ότι μετατίθενται αλλά είναι σπουδαστές σε αυτή. Παρόλο που τίθενται εκτός οργανικής δύναμης, ήτοι δεν παραμένουν στην δύναμη της Μονάδας - Επιτελείου από όπου λαμβάνουν φύλο πορείας, μετακινούνται χωρίς να δικαιολογούνται έξοδα μετάθεσης. Παράλληλα, ως έχουμε αναδειξει και πρόσφατα, ενώ τις περισσότερες φορές μετακινούνται συνοδευόμενοι από τις οικογένειές τους για το χρονικό διάστημα αυτό (περίπου 9 μήνες), δεν λαμβάνουν έξοδα μετάθεσης, σε αντίθεση με τους αντίστοιχους Αξιωματικούς του ΠΝ και της ΠΑ.
ε. Η αποφοίτηση από την ΑΔΙΣΠΟ θεωρείται προαπαιτούμενο για την περαιτέρω εξέλιξη, ανεξάρτητα από τις αξιολογήσεις των Αξιωματικών, γεγονός που επιφέρει πρόσθετες μεταθέσεις σε ηλικίες που οι οικογενειακές υποχρεώσεις είναι αυξημένες. Παρά ταύτα, ακόμα και δίχως την αποφοίτηση της ΑΔΙΣΠΟ καθιστά τους Αξιωματικούς της ΣΣΕ να έχουν λάβει μέχρι τον ευδόκιμο τερματισμό της υπηρεσίας τους πολλαπλάσιες μεταθέσεις εκτός Φρουράς σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες στρατιωτικού προσωπικού.
στ. Η συνεχής μείωση των εισακτέων σπουδαστών στη ΣΣΕ, σε συνδυασμό με τις παραιτήσεις, τόσο κατά τη διάρκεια της φοίτησης, όσο και κατά τη σταδιοδρομική εξέλιξη των Αξιωματικών, δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα της υπηρεσιακής καθημερινότητας (όπως αυξημένες απαιτήσεις σε μεταθέσεις, παραμονή σε θέσεις Διοικητού για περισσότερα χρόνια κλπ). Σε όλα αυτά μεγάλο ρόλο διαδραματίζει και η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, που δυστυχώς, ως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα.
η. Συχνά έρχονται αντιμέτωποι με το δίλημμα, αν η αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου ενδέχεται να τους προκαλέσει «συνέπειες στην περαιτέρω σταδιοδρομία τους, υπό την έννοια ότι μπορεί να εκληφθεί ως έλλειψη επίδειξης ιδιαίτερου ζήλου στα καθήκοντά τους, κάτι που είθισται να μετουσιώνεται σε υπερβάσεις του εργάσιμου ωραρίου, συστηματική ενασχόληση με καθήκοντα που αναλογούν σε υψηλότερους ή χαμηλότερους βαθμούς για κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών κλπ. Επί τούτου παρακαλούμε όπως λάβετε υπόψιν ότι, μας έχουν αναφερθεί έως και περιπτώσεις που αφορούν διάφορα επίπεδα της Διοικήσεως, να τίθεται ως φιλολογικό το ερώτημα «Δεν πιστεύω να είσαι Αξιωματικός Ωραρίου;», προκειμένου να δεσμεύσουν άτυπα τον Αξιωματικό να ασχολείται με τις υπηρεσιακές ανάγκες «οικειοθελώς», δίχως να μπορεί να επικαλεστεί ότι διατάχθηκε.
θ. Προκειμένου να διαφανεί η πλήρης έκταση του προβλήματος, θα αναφέρουμε ότι, από τις πανελλαδικές εισαγωγικές εξετάσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για το εκπαιδευτικό έτος 2022-23, η βάση εισαγωγής στη ΣΣΕ ήταν 14.025 μόρια, ενώ την ίδια στιγμή ο πρώτος εισαχθέντας στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ) συγκέντρωσε 14.470 μόρια, δηλαδή περισσότερα από τη βάση της ΣΣΕ! Κοινώς, επέλεξε ενσυνείδητα να μην ακολουθήσει μια σταδιοδρομία με υψηλότερες απολαβές και (θεωρητικά) καλύτερη βαθμολογική εξέλιξη. Το ανωτέρω, ομολογουμένως, πρωτόγνωρο περιστατικό υποδηλώνει ότι τα προβλήματα, όσο κι αν κρύβονται κάτω από το χαλάκι, μαθαίνονται σε όλη την κοινωνία και είναι τα ίδια προβλήματα που ακολουθούν τους Αξιωματικούς της ΣΣΕ σε όλη τη σταδιοδρομία τους.
- Ωστόσο, οι Αξιωματικοί απόφοιτοι της ΣΣΕ αντιμετωπίζουν και πλήθος προβλημάτων που είναι κοινά με όλο το στρατιωτικό προσωπικό του ΣΞ. Ενδεικτικά:
α. Τα ανατιθέμενα καθήκοντα είναι τις περισσότερες φορές διπλά ή ακόμα και τριπλά και το ωράριο εργασίας ελαστικοποιείται, αναγκαστικά. Ενδεικτικά, μια επίσκεψη σε επιτελείο Σχηματισμού ή Μείζονος Σχηματισμού σε απογευματινές ή/και βραδινές ώρες, είναι αρκετή για να διαπιστώσει κάποιος πόσες εργατοώρες προσφέρονται «οικειοθελώς», προκειμένου να περατωθούν οι εργασίες και οι εκκρεμότητες, γεγονός που θεσμοθετεί έμμεσα υποχρεωτική την απλήρωτη εργασία, καταστρατηγώντας κάθε έννοια εργατικού Δικαίου. Θεωρούμε περιττό να αναφέρουμε ότι και οι Αξιωματικοί της ΣΣΕ εξακολουθούν να είναι εργαζόμενοι.
β. Πέραν των αυξημένων υπηρεσιακών υποχρεώσεων που σχετίζονται με το βαθμό, η συμμετοχή του ΣΞ σε λοιπές δράσεις (κοινωνική προσφορά, συμμετοχή σε σχέδια έκτακτης ανάγκης της Πολιτικής Προστασίας κλπ) δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα αφού, συχνά καλούνται να τεθούν επικεφαλής σε προσωπικό που δεν γνωρίζουν τις συνθήκες υπό τις οποίες τους έχει διατεθεί και για τις οποίες πιθανώς να κληθούν να λογοδοτήσουν σε ειδικές περιπτώσεις (πχ πρόκληση ατυχήματος λόγω κόπωσης από εκτέλεση 24ωρης υπηρεσίας που προηγήθηκε από τη συμμετοχή σε κατασβέσεις πυρκαγιών κατά τα προβλεπόμενα στο σχέδιο Ξενοκράτης).
γ. Η επαγγελματική ικανοποίηση κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα, αφού οι ανάγκες της Υπηρεσίας αποτελούν διαρκές πρόσχωμα που εμποδίζει την εκπλήρωση ακόμα και θεμελιωδών επιθυμιών / αναγκών, όπως η δημιουργία οικογένειας ή η αξιοποίηση του θεμελιώδους συνταγματικού δικαιώματος του ελεύθερου χρόνου.
δ. Βρίσκονται υπό διαρκή άμεση ετοιμότητα ανακλήσεως, ενίοτε τροποποιούμενη με βάση τις ισχύουσες ανά περίπτωση διαταγές, γεγονός που τους θέτει διαρκώς στη διάθεση του εργοδότη, δίχως αυτό να αναγνωρίζεται και να αποζημιώνεται, θεσμοθετώντας καθ’ αυτόν τον τρόπο την απλήρωτη εργασία.
- Την ίδια στιγμή, όπως μας μεταφέρουν ολοένα και περισσότεροι Αξιωματικοί απόφοιτη της ΣΣΕ, δεν ελπίζουν ότι μπορεί να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο. Μερικοί ενδεικτικοί λόγοι μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
α. Τα τελευταία 10 τουλάχιστον χρόνια, από τη ΣΣΕ αποφοιτούν ολοένα και λιγότεροι σπουδαστές που, εξ όσων μας μεταφέρεται, δεν επαρκεί να καλύψει τις υφιστάμενες ανάγκες αναπλήρωσης με «νέο αίμα», όχι μόνο σε επίπεδο αντικατάστασης σε καθήκοντα, αλλά και σε επίπεδο μεταθέσεων, γεγονός που, συνδυαστικά, με το μεγάλο γεωγραφικό εύρος υποδηλώνει διαρκείς μεταθέσεις και κυρίως στην παραμεθόριο.
β. Οι υπηρεσιακές υποχρεώσεις είναι τόσο ανελαστικές που, συχνά, παρεμβαίνουν στην ικανοποίηση / πραγμάτωση ακόμα και βασικών προσωπικών ή οικογενειακών αναγκών και υποχρεώσεων.
γ. Η Υπηρεσία αποφεύγει συστηματικά να υποτυπώσει την επαγγελματική ικανοποίηση όχι μόνο των Αξιωματικών αλλά και του προσωπικού του ΣΞ γενικότερα, γεγονός που δημιουργεί πικρία διότι ερμηνεύεται ως φίμωση διά της αδιαφορίας. Ειδικώς για την περίπτωση των Αξιωματικών αποφοίτων της ΣΣΕ, αυτή η ενέργεια εκλαμβάνεται από πολλούς ως σκόπιμη αδιαφορία, όπως μας μεταφέρεται, προκειμένου να μην γνωρίζει η Ιεραρχία τη δυσαρέσκεια τους, κάτι που βέβαια δεν αντιμετωπίζεται διαφορετικά και από τα υπόλοιπα στελέχη του ΣΞ.
δ. Αισθάνονται πίεση σε περίπτωση που επιχειρήσουν να αναφέρουν τη διοικητική αυθαιρεσία στην οποίαν υπόκεινται.
ε. Η Διοίκηση - Διεύθυνση σε διάφορα επίπεδα (Ταξιαρχίας, Τάγματος, Επιτελείου, Λόχου, κλπ) δεν ανταμείβεται από κάποιο επίδομα θέσης, αντίστοιχο με τον υπόλοιπο Δημόσιο Τομέα. Ανεξάρτητα που υπηρετεί κανείς, αν ασκεί Διοίκηση - Δνση, λαμβάνει τον ίδιο μισθό με τον ομοιόβαθμό του.
ζ. Διαπιστώνονται πολύ σοβαρά προβλήματα διάκρισης, με το πρόσχημα του «ειδικού μισθολογίου», τα οποία υποδηλώνουν έμπρακτη μη αναγνώριση του έργου των στελεχών του ΣΞ. Ενδεικτικά, η καταβολή του επιδόματος προβληματικών περιοχών (παραμεθορίου) δεν είναι εναρμονισμένη με τους όρους και προϋποθέσεις που απαντούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με αποτέλεσμα ένας δημόσιος υπάλληλος που υπηρετεί σε υπηρεσία στο Ν. Ροδόπης να το λαμβάνει αλλά ένας στρατιωτικός όχι, κάτι που δεν ισχύει μόνο για το συγκεκριμένο νομό φυσικά.
- Από τα προαναφερθέντα προκύπτουν πάρα πολύ σοβαρά ερωτήματα. Ενδεικτικά:
α. Για ποιον λόγο οι υπηρεσιακές ανάγκες διαρκώς βρίσκονται πάνω ακόμα και από συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα του ελεύθερου χρόνου και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας;
β. Για ποιον λόγο η αριθμητική ανεπάρκεια σε προσωπικό μετακυλίεται σε αυτό υπό μορφή ποιοτικής και ποσοτικής αύξησης των καθηκόντων του;
γ. Πως διασφαλίζει η Υπηρεσία τη διαφάνεια και την αξιοκρατία, πρώτιστα μέσα από την τήρηση του ισχύοντος πλαισίου, όταν διαρκώς επιχειρεί να συμπιέζει τα δικαιώματα του προσωπικού προς όφελος των υπηρεσιακών αναγκών;
δ. Για ποιον λόγο ενώ υπάρχει απαίτηση ενασχόλησης πέραν του εργασίμου ωραρίου, δεν υπάρχει αναγνώριση και αποζημίωση υπερωριακής εργασίας;
ε. Για ποιον λόγο η Υπηρεσία δεν επιθυμεί να γνωρίζει τα επίπεδα επαγγελματικής ικανοποίησης των στελεχών του ΣΞ και ιδίως των Αξιωματικών της ΣΣΕ που διοικούν ανθρώπινες ψυχές, στο πλαίσιο της οποίας (διοικήσεως) οφείλουν οι ίδιοι να γνωρίζουν την κατάσταση υπό την οποίαν εργάζεται το υπαγόμενο προσωπικό τους;
στ. Αντιλαμβάνεται η Πολιτεία ότι οι εποχές που ένας στρατιωτικός άφηνε τα προβλήματα του σπιτιού του «στην πύλη της Μονάδας» έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί και ότι πλέον όλο το προσωπικό, δίχως να εξαιρούνται οι υψηλόβαθμοι Αξιωματικοί βρίσκονται υπό διαρκείς προβληματισμούς;
ζ. Πως ερμηνεύει η Ηγεσία τις αυξανόμενες παραιτήσεις στο προσωπικό του ΣΞ και ιδίως στις τάξεις των Αξιωματικών της ΣΣΕ;
η. Για ποιον λόγο οι νέες και οι νέοι δεν επιλέγουν τη ΣΣΕ για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία; Ποια είναι τα αντίστοιχα ποσοστά εισαχθέντων στη ΣΜΥ και γιατί διαφαίνεται ότι διαρκώς αποτυγχάνουν οι προκηρύξεις για προσλήψεις ΕΠΟΠ, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε έγκριτες ιστοσελίδες του αμυντικού ρεπορτάζ;
- Με το παρόν έγγραφο προσπαθούμε να εξωτερικεύσουμε την κραυγή αγωνίας όλων των στελεχών του ΣΞ, με έμφαση στους Αξιωματικούς αποφοίτους της ΣΣΕ, όχι για κάποιον λόγο διάκρισης, αλλά για να δείξουμε ότι και αυτοί αισθάνονται μέρος του συνόλου, έχοντας αφενός τα ίδια προβλήματα με το προσωπικό, αφετέρου πρόσθετα λόγω αυξημένων διοικητικών υποχρεώσεων. Αποτέλεσμα αυτών είναι να αισθάνονται ότι βρίσκονται διαρκώς σε μία διελκυστίνδα, που δεν τους αφήνει περιθώρια πρόσθετων επιλογών εκτός από την παραίτηση.
- Δυστυχώς, η αντίληψη που έχει καλλιεργηθεί είναι ότι η Πολιτεία αρνείται συστηματικά να δει το πρόβλημα προκειμένου να αποφύγει να το επιλύσει. Αυτό, δεν περνάει απαρατήρητο από τα στελέχη του ΣΞ ανεξαρτήτως προέλευσης και βαθμού, που λαμβάνουν μια πρόσθετη αδιαφορία στα υφιστάμενα προβλήματά τους. Και, δυστυχώς, η απογοήτευση που επικρατεί στους Αξιωματικούς, γίνεται εύκολα αντιληπτή από το σύνολο του προσωπικού, το οποίο δεν βλέπει φως στο τούνελ.
- Θεωρούμε ότι η αναζήτηση λύσεων στα προαναφερθέντα προβλήματα δεν μπορεί να γίνει με την ωραιοποίησή τους, την απόκρυψη ή τη μετάθεση για το μέλλον. Είναι προφανές ότι υφίσταται μεγάλη ανάγκη να εντοπιστούν τα ακριβή προβλήματα που αντιμετωπίζει το προσωπικό του ΣΞ συνολικά και για να γίνει αυτό χρειάζεται να αναληφθούν ενέργειες σε επιτελικό επίπεδο, αρχής γενομένης από τη διερεύνηση της επαγγελματικής ικανοποίησης των στελεχών του ΣΞ με πλήρη διασφάλιση της ανωνυμίας τους.
- Η επίλυση των ανωτέρω προβλημάτων απαιτεί λύσεις σε πολλά επίπεδα. Ενδεικτικά:
α. Να υπάρχει αναγνώριση των πραγματικών συνθηκών εργασίας των στελεχών του ΣΞ (θέσπιση αμοιβής για υπερωριακή εργασία κλπ).
β. Να τροποποιηθεί το (α) σχετικό σε όση έκταση απαιτείται ώστε η εξέλιξη των Αξιωματικών της ΣΣΕ να έχει ταχύτερη εξέλιξη, ιδίως στους βαθμούς με πολυετή παραμονή.
γ. Να υπάρξει απεξάρτηση διαφόρων υπερβάσεων (όπως του ωραρίου) από τη σταδιοδρομική εξέλιξη των Αξιωματικών και να αναγνωριστεί ότι όλα τα στελέχη του ΣΞ εξακολουθούν να είναι πολίτες και να έχουν δικαίωμα στην ισονομία που διασφαλίζει το σεβασμό των θεμελιωδών θεσμοθετημένων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως ο ελεύθερος χρόνος και ο σεβασμός της ατομικής ή οικογενειακής γαλήνης.
δ. Να θεσμοθετηθεί η δυνατότητα επιλογής ήδη από το βαθμό του Λοχαγού (ΣΣΕ) ως προς την επιλογή φοίτησης στην ΑΔΙΣΠΟ, με δημιουργία παράλληλης επετηρίδας με διαφορετική σταδιοδρομική εξέλιξη, ώστε όλοι οι Αξιωματικοί να μπορούν να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες της μετέπειτα σταδιοδρομίας τους (συμπεριλαμβανομένων λιγότερων μεταθέσεων). Πρέπει να καταστεί σαφές ότι, οι Αξιωματικοί θα γνωρίζουν πλήρως τι θα συνεπάγεται η επιλογή του δρόμου της σταδιοδρομικής εξέλιξης μέχρι τους βαθμούς των Ανωτάτων, ώστε να γνωρίζουν τι θα επιβάλλεται να «θυσιάσουν».
ε. Να θεσμοθετηθεί η καταβολή εξόδων μετάθεσης στους σπουδαστές της ΑΔΙΣΠΟ που προέρχονται από το ΣΞ κατ’ αντιστοιχία με τους συναδέλφους τους του ΠΝ και της ΠΑ.
στ. Να επανεξεταστεί η Ελάχιστη Βάσης Εισαγωγή στις παραγωγικές σχολές Αξιωματικών και Υπαξιωματικών, προκειμένου να μην αποκλείονται νέες και νέοι για τυπικούς λόγους άσχετους με τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την εισαγωγή στις παραγωγικές Σχολές. Παράλληλα να υπάρξει γενναία αύξηση του αριθμού των εισακτέων σπουδαστών προκειμένου να μεταγγιστεί νέο αίμα στο ΣΞ.
ζ. Να εξορθολογιστεί το επίδομα θέσης ευθύνης κατ΄ αντιστοιχία με τον υπόλοιπο δημόσιο τομέα.
η. Να υπάρχει ορθολογική κατανομή καθηκόντων και αρμοδιοτήτων με ανθρωποκεντρικό τρόπο και όχι με μοναδικό γνώμονα τις υπηρεσιακές ανάγκες.
θ. Να επιλυθούν προβλήματα αρχαιότητας δίχως να απαιτείται περαιτέρω διατάραξη της ηρεμίας των στελεχών.
ι. Να παγιοποιηθεί η έρευνα επαγγελματικής ικανοποίησης των στελεχών του ΣΞ με πλήρη διασφάλιση της ανωνυμίας.
- Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή πληροφορία.
Η ΠΟΕΣ και οι κ.κ. Βουλευτές της ΠΕ Ροδόπης, παρακαλούνται για την ανάδειξη του θέματος